De zoölogie der apen

Frans de Waal lijkt me een echte wetenschapper, die boeken schrijft die iedereen die een beetje zijn best doet kan lezen. Dus ook ik. Toch denk ik niet dat ik dat zal gaan doen. Op de flap van het door Ben aanbevolen boek staat onder meer:

Primaten maken ons een beetje zenuwachtig doordat ze ons onszelf in een onbarmhartig eerlijk licht laten zien en ons eraan herinneren dat wij, in de welgekozen woorden van Desmond Morris, niet meer dan 'naakte apen' zijn.

Close, but no cigar. Bij mij is het in ieder geval iets anders. Als ik naar apen kijk, is mijn reactie: "Dit weet ik allemaal al." En zeker, het is geen leuk gezicht, maar bij mij komt dat maar voor een deel omdat ik er mijn eigen slechte eigenschappen zo genadeloos in terug zie. Veeleer is het omdat het mensachtige wezens zijn, die precies de dingen missen die mensen (sommige mensen) interessant maken.

Vergelijk het met het experiment van Milgram en soortgelijke psychologische verkenningen (van die gevangenis-simulaties en zo). Je weet dat mensen elkaar gruwelijke dingen aandoen, vooral als ze onder een groot deel van de verantwoordelijkheid uit kunnen komen. Dus natuurlijk blijkt dat ook uit die proeven. Was dat er niet uit gebleken, dan was er iets mis geweest met de opzet. Ik vind het niet interessant om naar zulk van de werkelijkheid losgemaakt, voorspelbaar gedrag te kijken. Het is interessanter de echte nazi's te bestuderen dan de nazi-eigenschappen die iedereen heeft naar boven te halen.

Zo vergaat het me ook met de zoölogie der apen. Wat hun gedrag betreft blijven apen gemankeerde mensen, heel wat minder complex dan the real stuff. Voor mensen is er meer in het leven dan seks en geweld. Torren en sterrenstelsels bestuderen is wel weer leuk, want dan kijk je naar heel andere dingen.