Ja, kijkt u nog maar eens goed naar deze foto, jongstleden dinsdag te Egmond aan Zee genomen door Hadriana.Wouter zei, in zijn vorige stukje, dat bijna te goed is om commentaar op te geven, dat onze tijd het aflegt tegen een andere tijd (die rond het jaar 1800) qua kunst en beschaving. Daar ben ik het niet mee eens.
Natuurlijk had je rond 1800, of iets later, Jane Austen en Alexander Poesjkin. Maar bijvoorbeeld in Nederland had je niets en niemand van die soort. Pas vijftig of zestig jaar later hadden wij Multatuli, en dat was de enige.
Maar Austen, Poesjkin en Multatuli hebben we nog steeds, en we hebben er Georges Perec, Nabokov, Brodsky en Karel van het Reve - ik noem alleen maar een paar schrijvers die onlangs overleden zijn - bij gekregen. Dus ik zou zeggen dat we er meer kunst bij gekregen hebben. Hetzelfde kun je zeggen over de muziek (al is het enorm moeilijk om na Bach nog iets te vinden dat ongeveer even goed is), over de architectuur, over het toneel enzovoorts.
Op het gebied van de schilderkunst kun je zeggen dat we ook een stuk rijker zijn dan de mensen die leefden rond 1800. Wij kunnen bijvoorbeeld genieten van Magritte. Bovendien zijn er kunsten bij gekomen: fotografie, de filmkunst.
Over die beschaving zou ik het volgende willen opmerken. Beschaving is meer dan met twee woorden spreken. Dat oude vrouwtje op de foto loopt met een rollator. Die heeft ze van de gemeente of van een verzorgingstehuis gekregen. Dat is beschaving. We voeren niet graag oorlog meer, dat is ook beschaving. Zo’n kerk op de foto (de Oud-Katholieke Agneskerk) wordt niet gebrandschat. Ook beschaving.
We leven, wil ik maar zeggen, in een beschaafde tijd. Beschaafder dan die tijd was rond 1800.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten